Gemeente Kraainem
Zitting van 24 januari 2023
Van 19:00 uur tot 22:00 uur
Aanwezig:
Voorzitter: Luc Timmermans
Algemeen directeur: Joëlle Eggermont
Burgemeester: Bertrand Waucquez
Schepenen: Elisabeth d'Ursel, Marie-France Constant, Véronique Caprasse, Anne-Charlotte Sala, Johan Forton
Raadsleden: Guillaume von Wintersdorff, Olivier Joris, Bruno Vandersteen, Carel Edwards, Françoise Devleeschouwer, Alain Van Herck, André Ivanszky, Vinciane De Meutter-Cardinael, Nathalie Woitrin, Anja Vermeulen, Christiaan Marichal, Isabelle Fouarge, Bruno Schroeven, Carine Pin
Verontschuldigd:
Raadsleden: Pierre Simon, Sarra Crucifix - Kekli
OPENBARE ZITTING
5. Intercommunale Interza - Verslag bestuurder - 2de semester 2022
OPENBARE ZITTING
5. INTERCOMMUNALE INTERZA - VERSLAG BESTUURDER - 2DE SEMESTER 2022
Feiten en context
● Raadslid Guillaume von Wintersdorff, lid van de raad van bestuur van Interza heeft het verslag van de raad van bestuur van Interza van het tweede semester 2022 opgesteld:
"Samenwerkingsakkoord recyclagepark
○ Sinds 2 jaar maken de inwoners van Kraainem gebruik van het recyclagepark van Wezembeek-Oppem. Tot op heden is er hierover geen kader, hetgeen op lange termijn zorgt voor enige onzekerheid.
○ Een samenwerkingsakkoord tussen de drie betrokken partijen kan dit kader bieden. Een eerste ontwerp werd ter bespreking voorgelegd.
Afvalkalender 2023
○ De kalender 2023 dient ten opzichte van voorbije jaren gewijzigd te worden door de toename van pmd en gft, en de afname van het rest.
○ Daardoor is het onvermijdelijk dat er kleine verschuivingen plaats vinden.
○ Voor onze gemeente KRAAINEM : rest in Laag Kraainem op woensdag in plaats van donderdag.
Feestdag 21 juli – Kraainem
○ Op feestdagen vindt er geen afvalophaling plaats.
○ Wat betreft onze Gemeente, indien nog feestdagen op een donderdag valt (bv Hemelvaart), gaat Interza een mogelijk oplossing vinden : restafval die week naar het recyclage brengen voor diegene die het wensen.
Financiël resultaat van 2021
○ Het boekjaar wordt afgesloten met een overschot van 686.000 €, dit is 25.000 € minder dan vorig jaar.
○ Tegelijk werd er ook 25.000 € minder werkingskosten opgevraagd. De grootste kostenstijgingen omvatten o.a. aankoop brandstof, aankoop pmd zakken, verwerking gft huis-aan-huis, onderhoud wagens, bezoldiging personeel.
○ De grote minderuitgaven of bijkomende inkomsten zijn : verwerking restafval, verwerking hout, opbrengst papier en tussenkomst Fost Plus.
○ De financiële toestand van de intercommunale INTERZA blijft gunstig.
Tweede pensioenpijler contractuele personeelsleden
○ De RVB heeft besloten om toe te treden tot het OFP Porlocus met ingang in januari 2022.
○ Het niveau van de bijdrage van de basistoezegging blijft behouden op 3 % (5 % voor de personeelsleden in dienst voor 1.1.2021
Akkoord syndicale organisatie
○ De situatie op de arbeidsmarkt wordt steeds moeilijker, vooral voor chauffeurs met rijbewijs C.
○ Met de syndicale organisaties werden daarom volgende acties overeen gekomen :
○ Algemene verhoging van de schaalanciënniteit met vier jaar in verschillende loonschalen ;
○ Invoering van een vergoeding van 2 € voor laders, chauffeurs en mechaniekers ;
○ Verhoging van de eindejaarspremie van 1,1 %
○ Kostenvergoeding voor personeelsleden voor het gebruik van eigen gsm.
○ KOSTPRIJS : dit akkoord verhoogt het budget van ongeveer 60.000 €/jaar (0,4 % van Interza-budget.
Integratie INCOVO – INTERZA
○ In de voorbije jaren werd de samenwerking tussen INCOVO en INTERZA steeds hechter. Steeds meer stelde zich de vraag naar de finaliteit van deze samenwerking, met name de vraag of er op termijn een fusie zou komen tussen de twee intercommunales.
○ Aan de onderzoeksgroep bestuurkunde van de Universiteit van Gent werd uiteindelijk de vraag gesteld : f u s i e ??
○ Conclusies :
■ De hechte samenwerking INCOVO – INTERZA leidt vandaag reeds tot zeer grote voordelen o.a geapprecieerd maatwerk en korte communicatielijnen binnen het huidige personeelsbestand ;
■ De mate waarin de beide intercommunales vandaag reeds intensief samenwerken ;
■ De mate waarin de beide intercommunales hoeft niet noodzakelijk te leiden tot een fusie. De grootste optimalisaties door samenwerking zijn steeds gerealiseerd. Op administratief en bestuurlijksvlak zou dit wel tot vereenvoudigingen kunnen leiden.
○ Voor de toekomst zal de RvB van INTERZA op basis van de studie volgende principes en doelstellingen vooropstellen :
■ Van een volledige integratie en fusie kan er slechts sprake zijn indien alle gemeentelijke vennoten zich hierin kunnen vinden : dit is vandaag niet het geval : fusie en integratie zijn ook geen doel op zich.
■ De samenwerking tussen de beide intercommunales wordt best geformaliseerd in een samenwerkingsakkoord ;
■ Op bestuurlijk niveau zal de samenwerking tussen de twee intercommunales worden versterkt ;
■ De leidend ambtenaar is vandaag bij uitstek de spil van de samenwerking tussen de beide intercommunales.
2021 : belangrijke cijfers
○ Daling van restafval met 12 % (van 109,28 kg/inw naar 96.74 kg/inw)
○ Stijging GFT met 11 % en PMD met 38 %
○ Recyclageparken : daling aanvoer met 37 % en goedkoper voor bezoekers
○ 97 % van de bezoekers van de RP heeft voldoende aan krediet
○ 25 % minder sluikstorten over 2 jaar (Interza is zeer actiever)
○ 30 % meer vrijwilligers (propere burger)
Belangrijke uitdagingen
○ Zoektocht naar geschikt personeel (gemeentelijke lonen, moeilijk vooral voor chauffeurs) ;
○ Zoektocht naar geschikt materiaal : 30 % duurder dan 3 jaar geleden ;
○ Kostenexplosie door inflatie en duurdere grondstoffen ;
○ Steeds strengere normen voor restafval
○ Pensioensproblematiek (responsabilisering bijdrage).
Ophaling gft appartementen
○ INTERZA werkt momenteel enkel met containers van 140 l en 240 l voor de inzameling van gft.
○ Voor klein behuisde gezinnen zonder tuin is dit geen geschikt systeem.
○ Hieraan kan tegemoet worden gekomen door de invoering van kleine gft containers van 25 l of 40 l :
Probleem ?
○ Het rendement van kleine gft containers is veel kleiner, maar het leegmaken vraagt evenveel tijd, en het aantal verzamelde kilo’s is veel beperkter. Afhankelijk van de prijszetting dienen bijkomende vrachtwagens en ploegen worden ingezet.
○ Welke zal de prijszetting zijn ? bij een te hoge kostprijs zal de kostendekkingsgraad verder afnemen en stijgen de kosten voor de gemeenten.
○ Is de weekselijke inzameling haalbaar voor wie gft binnenhuis moet bewaren ?
○ Dit dient bijgevolg in nauw overleg met de gemeenten te gebeuren.
Afvalstatistieken 1ste kwartaal 2022
○ Opvallend is de daling van restafval met 20 % of 5 kg/inw/jaar. Ook papier en glas dalen, pmd stijgt met 44 % of onderhalve kilo.
Financieel resultaat eerste halfjaar 2022
○ Het eerste halfjaar van de rekening van Interza wordt afgesloten met een overschot van 604.651,86 €.
Financiële perspectieven 2023
○ Ramingen geven aan dat in het budget van 2023 rekening moet worden gehouden met bijkomende uitgaven van ca 375.000 €, bovenop de kostenprijzen die nu zichtbaar zijn in het halfjaarresultaat.
○ De kosten zijn hoofdzakelijk gerelateerd aan personneelskost, verwerkingskost van restafval en energiekosten. Globaal staat deze 375.000 € voor een kostenstijging van 6,2 %.
○ In het budget van 2023 zullen er ook een aantal financiële meevallers zijn. Na juli 2023 zal de kost voor restafval dalen. Er zijn nog wat financiële reserves en voorlopig is er ook een flinke marge op het budget (situatie halfjawar 2022).
○ Een stijging van werkingsbijdrage en van tarieven zal op termijn onvermijdelijk zijn, zeker omdat de Vlaamse Overheid opgelegd dat het afvalkosten correct worden doorgerekend conform het principe « de vervuiler betaald ».
○ Dergelijke aanpassingen zijn niet zo zeer politieke beslissingen, wel technische aanpassingen op basis van economische parameters. Het zou dan ook goed zijn om deze aanpassingen niet meer politiek, wel beheersmatig te laten goedkeuren. Ook de snelheid van besluitvorming is veel groter in een Collegebeslissing dan door de Gemeenteraad.
○ Communicatief zou Interza een prijsaanpassing in eerste instantie kunnen uitstellen, verwijzend de gunstige resultaten van sorteerinspaaningen van de inwoners.
○ Op lange termijn is dit niet meer houdbaar en MOETEN aanspassingen dus in vooruitzicht worden gesteld.
○ Twee globale strategiën : doorrekenen aan vennoten (de gemeenten) of indexeren van de tarieven (gebruikers). Vele intercommunales passen reeds een automatische aan of indexering door (bv : rollen van 10 zakken van 20 € naar 21 € enz..)
○ Nog een ander oplossing voor de prijzen niet te hoog te laten gaan : vermindering van de dienst (bv : een tweeweekselijke afhaling in plaatst envan één).
○ HIER is nog niets beslist niet zelfs voorgesteld aan de vennoten.
Afvalstatiestieken 2de kwartaal 2022
○ De sterke daling van restafval blijft zich doorzetten. Er is sprake van een daling van 15 % waardoor Interza qua restafval ruim onder de 100 kg/inw zou komen.
○ Er is ook een grote daling van papier, glas en gft (door de droogte), pd blijft stijgen.
Begroting 2023
○ De begroting 2023 zal voorgesteld worden in evenwicht van 9.797.400 €. De werkingsbijdrage ten laste van de vennoten bedraagt 81.40 € per inwoner. Dit is een stijging van 2.97 % ten opzichte van vorig jaar.
○ Hierbij de voornaamste factoren die het budget van 2023 beinvloeden :
■ stijging van de personneelskost (indexsprongen) ;
■ versterking van staf omwille van de toenemende complexiteit van het bestuurlijke en dienstverleninglandschap (digitalisering, ondergrondse….)
○ Een andere belangrijke faktor in het budget : zijn de verwachte gestegen energieprijzen.
Wijziging tarieven INTERZA van belasting naar retributiereglement
○ De afvaltarieven werden tot op heden als contantbelasting geïnd.
○ Conform de rechtsleer wordt een belasting eerder gedefinieerd als een algemene bijdrage zonder rechtstreekse band met een prestatie, terwijl een retributie een bedrag is dat we betalen voor een specifieke dienstprestatie en waardoor de vergoeding in verhouding staat met de kostprijs ervan.
○ De Vlaamse regelgeving verplicht de lokale besturen om in de aanrekening van dienstverlening rond huishoudelijk afval de werkelijke kost aan te rekenen. In deze optiek worden afvaltarieven best als retributie verrekend eerder dan als contantbelasting. Aanpassing aan tarieven zijn in dat opzicht ook veeleer technische dan wel politieke beslissingen.
○ In tijden van zeer sterke inflatie en onstabiele grondstoffenmarkten is het aangewezen om de afvaltarieven voldoende regelmatig aan te passen zodat de kloof tussen kostprijs en tarief voldoende klein blijft en zodat de verrekening van de kostaanpassingen zonder al te grote schokken verloopt.
○ De kosten van de intercommunale zijn zeer sterk gebonden aan de prijzen van stookolie en aan de loonkosten.
○ Wanneer de tarieven voor dienstverlening onvoldoende de kostprijs dekken zal dit een negatieve impact hebben op de vennotenbijdrage en op deze wijze op de gemeentelijke financiën.
Correct aanbieden van glasafval (campagne)
○ De ophaling van glas is ergonomisch de meest belastende, ook qua veiligheid voor de omgeving houdt de ophaling van glas het meest risico’s. Glasscherven hebben reeds geleid tot kwetsuren zowel voor laders als kinderen/dieren in de omgeving.
○ Risico’s hebben te maken met fragiele bakjes, bakjes met te lage randen…
○ INTERZA wil hier rond bij het eindejaar sensibiliseren via een huis-aan-huisbriefje zodat de zware ophalingen in januarie/februari problemen kunnen worden aangepakt.
Financieel plan 2023
○ evolutie van het vennotenbijdragen :
■ + 4.33 % aandeel van de vennoten per inwoner in de werkingskosten/basisprestaties
■ +2.97 % (81.40 €/inwoner)
■ overzicht berekening voorschotten vennoten 2023 : Voor Kraainem (13.888 inw) 1.1305.10 € - + 3.17 % (verschil 2023-2022).
FINANCIËLE VOORUITZICHTINGEN VOOR 2023 EN VOLGENDE DIENSTJAREN
○ In de RvB van INTERZA werd de financiële toestand van de intercommunale vanaf 2023 en volgende jaren besproken.
○ De uitgaven zijn natuurlijk intiem verbonden aan de hoge inflatie die wij kennen : indexeren van de lonen, energiekosten, enz…).
○ Integendeel, de inkomsten blijven zeer stabiel (men moet weten dat de prijs van de huisvuilzakken – 2 € - ongewijzigd is sinds 2008 en voor de gft-containers (60 – 90 €/jaar) sinds 2006.
○ Dit heeft natuurlijk een groot invloed op de budgetten van de intercommunale.
○ Voor 2023 voorziet INTERZA slechts een beperkte verhoging van de werkingsbijdrage. Dit is mogelijk dankzij het succesvolle beleid van de voorgaande jaren, waardoor een marge is gecreëerd. Deze marge is eenmalig en het financiële plaatje zal bijgevolg eind 2023 heel anders uitzien.
○ De uitgaven van INTERZA bedragen ca. 100 €/jaar per inwoner. Deze worden grof geschetst : - ¼ gedekt door fakturaties vanwege de intercommunale aan erkende organisme zoals FOST PLUS (ophalen en recycleren van huisvuilverpakkingen – pmd, glas, papier, karton) - ½ door bijdragen van inwoners (afvalzakken, stickers, recyclageparken) en voor de laatste ¼ door middelen vanuit de gemeenten.
○ Van de inkomsten van INTERZA zijn enkel de facturatie automatisch geïndexeerd.
○ Dit impliceert dat bij gelijkblijvende tarieven voor de inwoners de vennotenbijdrage vanuit de gemeente de volledige kost voor de inflatie dient op te vangen.
○ Een inflatie van 10 % lijkt bij gelijkblijvende tarieven en dienstverlening op die manier tot een stijgen van de vennotenbijdrage (dus de gemeenten) met 30 %.
○ Dit is uiteraard op termijn niet houdbaar. De gewoonte uit de voorgaande jaren om slechts één keer per legislatuur een correctie voor inflatie door te voeren is in dit opzicht evenmin houdbaar.
○ D RvB van INTERZA is dan ook van mening dat wij nu al moeten na denken over een financiële strategie voor de toekomst :
○ Drie mogelijkheden mogen overwegen worden :
■ Verhoging van de gemeentelijke tussenkomst (nu al reeds +- 400.000 €/jaar op een jaarlijks budget van +- 1.200.000 €) ;
■ Indexeren van de kosten ten laste van de inwoners door een jaarlijks indexatie van de tarieven (afvalzakken en stickers) of een unilaterale verhoging van de prijzen.
■ Vermindering van de gepresteerde diensten (minder ophalingen)
○ Meer en meer werken gemeenten met retributiereglementen waarbij het college de taak krijgt om indexeringen of aanpassingen door te voeren als technische beslissing, louter als gevolg van de kostprijscalculatie.
○ De Gemeenteraad zou dan strikt genomen nog beperkte afwijkingen kunnen voorzien gebaseerd op sociale of milieudoelstellingen (het bestaande krediet van 25 € voor elk gezin op het recyclagepark is hiervan een concreet voorbeeld).
○ Ten slotte : Om de gemeentebegroting voor de toekomst te blijven ontzien stelt de RvB van INTERZA voor om nu reeds het voorbeeld van de andere gemeenten een inflatierobuust retributie goed te keuren, waardoor de aanpassing van de afvaltarieven aan de inflatie een « technische dan wel een politieke beslissing wordt
Juridische gronden
● Het decreet over het lokaal bestuur, inzonderheid artikel 40.
Besluit
Enig artikel:
De gemeenteraad neemt kennis van het verslag raad van bestuur van Interza van het tweede semester 2022, opgesteld door raadslid G. von Wintersdorff.